You are currently viewing Pengantar Penelitian Kualitatif beserta Template Proposal Penelitian Kualitatif

Pengantar Penelitian Kualitatif beserta Template Proposal Penelitian Kualitatif

  • Post author:
  • Post category:Serius
  • Reading time:6 mins read

Penelitian kualitatif adalah jenis penelitian yang temuan-temuannya tidak diperoleh melalui prosedur statistik atau bentuk hitungan lainnya dan berusaha memahami dan menafsirkan makna suatu peristiwa interaksi tingkah laku manusia dalam situasi tertentu menurut perspektif peneliti sendiri.

Penelitian kualitatif adalah penelitian yang bersifat deskriptif dan cenderung menggunakan analisis. Proses dan makna (perspektif subjek) lebih ditonjolkan dalam penelitian kualitatif. Landasan teori dimanfaatkan sebagai pemandu agar fokus penelitian sesuai dengan fakta di lapangan.

Penelitian kualitatif dikenal sejak tahun 1960-an dan sering disebut metode alternatif (alternative method). Metode ini tidak menggunakan pertanyaan yang rinci, tapi dimulai dengan yang umum tetapi kemudian meruncing dan mendetail. Metode kualitatif  memperlakukan partisipan sebagai subjek bukan objek sehingga partisipan menganggap dirinya berharga karena informasi dari mereka sangat bermanfaat.

Pengertian Penelitian Kualitatif Menurut Para Ahli

  • Menurut Saryono (2010), Penelitian kualitatif adalah penelitian yang digunakan untuk menyelidiki, menemukan, menggambarkan, dan menjelaskan kualitas atau keistimewaan dari pengaruh sosial yang tidak dapat dijelaskan, diukur atau digambarkan melalui pendekatan kuantitatif.
  • Menurut Sugiyono (2011), metode penelitian kualitatif adalah metode penelitian yang berlandaskan pada filsafat postpositivisme, digunakan untuk meneliti pada kondisi obyek yang alamiah, (sebagai lawannya eksperimen) dimana peneliti adalah sebagai instrumen kunci, pengambilan sampel sumber data dilakukan secara purposive dan snowball, teknik pengumpulan dengan triangulasi (gabungan), analisis data bersifat induktif atau kualitatif, dan hasil penelitian kualitatif lebih menekankan makna daripada generalisasi.
  • Kriyantono menyatakan bahwa, “Riset kualitatif bertujuan untuk menjelaskan fenomena dengan sedalam-dalamnya melalui pengumpulan data sedalam-dalamnya.” Penelitian kualitatif menekankan pada kedalaman data yang didapatkan oleh peneliti. Semakin dalam dan detail data yang didapatkan, maka semakin baik kualitas dari penelitian kualitatif ini.
  • Ali dan Yusof (2011) mendefinisikan penelitian kualitatif adalah any investigation which does not make use of statistical procedures is called “qualitative” nowadays, as if this were a quality label in itself.
  • Menurut Creswell (2008) mendefinisikan metode penelitian kualitatif sebagai suatu pendekatan atau penelusuran untuk mengeksplorasi dan memahami suatu gejala sentral. Untuk mengerti gejala sentral tersebut, peneliti mewawancarai peserta penelitian atau partisipan dengan mengajukan pertanyaan yang umum dan agak luas. Informasi kemudian dikumpulkan yang berupa kata maupun teks. Kumpulan informasi tersebut kemudian dianalisis. Dari hasil analisis peneliti kemudian menjabarkan dengan penelitian-penelitian ilmuwan lain yang dibuat sebelumnya. Hasil akhir penelitian kualitatif dituangkan dalam bentuk laporan tertulis.

Tujuan Penelitian Kualitatif

Tujuan penelitian kualitatif menurut Kriyantono, adalah untuk menjelaskan suatu fenomena dengan sedalam-dalamnya dengan cara pengumpulan data yang sedalam-dalamnya pula, yang menunjukkan pentingnya kedalaman dan detail suatu data yang diteliti.

Tahapan Dalam Penelitian Kualitatif

Ada lima tahapan penelitian kualitatif, yaitu:

  1. Mengangkat permasalahan.
  2. Memunculkan pertanyaan penelitian.
  3. Mengumpulkan data yang relevan.
  4. Melakukan analisis data.
  5. Menjawab pertanyaan penelitian.

Tipe-tipe atau Jenis PenelitianKualitatif

  • Fenomenologi

Phenomenology: a form of qualitative research in which the researcher attempts to understand how one or more individuals experience a phenomenon.

Penelitian fenomenologi dimulai dari memperhatikan dan menelaah fokus fenomena yang akan diteliti, melihat berbagai aspek subjektif dari perilaku objek. Kemudian melakukan penggalian data berupa bagaimana pemaknaan objek dalam memberikan arti terhadap fenomena yang terkait. Penggalian data dilakukan dengan wawancara yang mendalam kepada objek atau informan di dalam penelitian, serta dengan melakukan observasi secara langsung mengenai bagaimana objek penelitian menginterpretasikan pengalamannya kepada orang lain.

  • Etnografi

Ethnography: is the form of qualitative research that focuses on describing the culture of a group of people.

Adalah penelitian yang memiliki tujuan untuk mengkaji bentuk dan fungsi bahasa yang tersedia dalam budaya yang selanjutnya digunakan untuk berkomunikasi oleh individu di dalamnya. Melihat bagaimana bentuk dan fungsi bahasa tersebut menjadi bagian dari kehidupan masyarakat.

Metode ini menginterpretasikan kelompok sosial, sistem yang berlaku dan peran yang dijalankan, serta interaksi sosial yang terjadi dalam masyarakat. Biasanya digunakan untuk berfokus pada kegiatan atau ritual tertentu didalam masyarakat, bahasa, kepercayaan, cara-cara hidup dan lain sebagainya.

  • Studi Kasus

Case study research: is a form of qualitative research that focused on providing a detailed account of one or more cases.

Studi kasus meneliti suatu kasus atau fenomena tertentu yang ada didalam masyarakat yang dilakukan secara mendalam untuk mempelajari latar belakang, keadaan, dan interaksi yang terjadi.

Studi kasus dilakukan pada suatu kesatuan sistem yang bisa berupa suatu program, kegiatan, peristiwa, atau sekelompok individu yang ada pada keadaan atau kondisi-kondisi tertentu.

  • Metode Teori Dasar

Grounded theory: is a qualitative approach to generating and developing a theory form data that the researcher collects.

Adalah penelitian yang dilakukan untuk menemukan suatu teori atau untuk menguatkan teori yang sudah ada dengan mengkaji prinsip dan kaidah dasar yang ada. Selanjutnya dibuat kesimpulan dasar yang membentuk prinsip dasar dari suatu teori.

  • Metode Historis

Historical research: research about events that occurred in the past.

Adalah penelitian yang memiliki fokus penelitian berupa peristiwa-peristiwa yang sudah berlalu dan melakukan rekonstruksi masa lalu dengan sumber data atau saksi sejarah yang masih ada hingga saat ini.

Sumber data tersebut bisa diperoleh dari berbagai catatan sejarah, artefak, laporan verbal, maupun saksi hidup yang dapat dipertanggungjawabkan kebenaran kesaksiannya.

Karakteristik Penelitian Kualitatif

Penelitian jenis kualitatif disebut juga penelitian naturalistik, metode fenomenologis, metode impresionistik, dan metode post positivistic. Adapun karakteristik penelitian jenis ini adalah sebagai berikut menurut (Sujana dan Ibrahim, 2001: 6-7; Suharsimi Arikunto, 2002: 11-12; Moleong, 2005: 8-11; Johnson, 2005, dan Kasiram, 2008: 154-155):

  • Menggunakan pola berpikir induktif (empiris – rasional atau bottom-up).

Metode kualitatif sering digunakan untuk menghasilkan grounded theory, yaitu teori yang timbul dari data bukan dari hipotesis seperti dalam metode kuantitatif. Atas dasar itu penelitian bersifat generating theory, sehingga teori yang dihasilkan berupa teori substantif.

  • Perspektif emic/partisipan sangat diutamakan dan dihargai tinggi. Minat peneliti banyak tercurah pada bagaimana persepsi dan makna menurut sudut pandang partisipan yang diteliti, sehingga bisa menemukan apa yang disebut sebagai fakta fenomenologis.
  • Penelitian jenis kualitatif tidak menggunakan rancangan penelitian yang baku. Rancangan penelitian berkembang selama proses penelitian.
  • Tujuan penelitian kualitatif adalah untuk memahami, mencari makna di balik data, untuk menemukan kebenaran, baik kebenaran empiris sensual, empiris logis, dan empiris logis.
  • Subjek yang diteliti, data yang dikumpulkan, sumber data yang dibutuhkan, dan alat pengumpul data bisa berubah-ubah sesuai dengan kebutuhan.
  • Pengumpulan data dilakukan atas dasar prinsip fenomenologis, yaitu dengan memahami secara mendalam gejala atau fenomena yang dihadapi.
  • Peneliti berfungsi pula sebagai alat pengumpul data sehingga keberadaanya tidak terpisahkan dengan apa yang diteliti.
  • Analisis data dapat dilakukan selama penelitian sedang dan telah berlangsung.
  • Hasil penelitian berupa deskripsi dan interpretasi dalam konteks waktu serta situasi tertentu.
  • Penelitian jenis kualitatif disebut juga penelitian ilmiah atau inkuiri naturalistik.

Prosedur Penelitian Kualitatif

Prosedur pelaksanaan penelitian kualitatif bersifat fleksibel sesuai dengan kebutuhan, serta situasi dan kondisi di lapangan. Garis besar tahapan penelitian jenis kualitatif adalah sebagai berikut (Sudarwan Danim dan Darwis, 2003 : 80)

  1. Merumuskan masalah sebagai fokus penelitian.
  2. Mengumpulkan data di lapangan.
  3. Menganalisis data.
  4. Merumuskan hasil studi.
  5. Menyusun rekomendasi untuk pembuatan keputusan.

Point Penting Dalam Metode Kualitatif

Beberapa poin penting yang perlu dipahami oleh seorang peneliti dalam melakukan penelitian kualitatif adalah :

  1. Penelitian kualitatif tidak terlalu fokus kepada angka atau nilai dalam pengukuran variabelnya.
  2. Penelitian kualitatif tidak melakukan suatu pengujian menggunakan metode statistic
  3. Bersifat elaborasi, peneliti diperbolehkan menggali informasi lebih dalam terhadap
  4. objek penelitian dengan tidak bergantung pada pengukuran numerik.
  5. Lebih tidak terstruktur dibanding penelitian kuantitatif.
Template Proposal Penelitian Kualitatif
wisatakopi
Author: wisatakopi

Pembaca:968
Tags: , , , , , , ,

This Post Has 325 Comments

  5. imbagacor 10/03/2024 Reply

    slot demo pg slot demo pg slot demo pg
    You’re so interesting! I don’t think I’ve truly read a single thing like
    that before. So great to discover someone with genuine thoughts on this topic.
    Really.. many thanks for starting this up. This website
    is one thing that is needed on the web, someone with a little originality!

  6. 11wbet 10/31/2024 Reply

    Great post. I was checking constantly this blog and I’m
    impressed! Very useful information specifically the last part :
    ) I care for such info much. I was seeking this certain info
    for a long time. Thank you and good luck.

  7. binance 12/28/2024 Reply

    Can you be more specific about the content of your article? After reading it, I still have some doubts. Hope you can help me.

  8. engenhariacotidiana 01/25/2025 Reply

    It’s truly very complex in this busy life to listen news on Television, therefore I simply use internet for that reason,
    and obtain the newest news.

  9. earthfax 02/22/2025 Reply

    I have read so many articles or reviews on the topic of the blogger lovers except this
    article is truly a good piece of writing, keep it up.

  10. noticierodesantander.com 02/25/2025 Reply

    Thanks for one’s marvelous posting! I really
    enjoyed reading it, you can be a great author.I will always bookmark your blog and will often come back
    later in life. I want to encourage you continue your great writing, have a nice weekend!

  12. Limitless Casino Login 03/03/2025 Reply

    I’m not sure exactly why but this weblog is loading
    extremely slow for me. Is anyone else having this problem or is
    it a issue on my end? I’ll check back later and see if the problem still exists.

  13. Wilson Vignarath 03/03/2025 Reply

    Appreciating the time and energy you put into your site and in depth information you present. It’s awesome to come across a blog every once in a while that isn’t the same old rehashed material. Wonderful read! I’ve saved your site and I’m adding your RSS feeds to my Google account.

  15. b"asta binance h"anvisningskod 03/20/2025 Reply

    I don’t think the title of your article matches the content lol. Just kidding, mainly because I had some doubts after reading the article.

  16. Randolph Adham 04/10/2025 Reply

    Hello, you used to write fantastic, but the last several posts have been kinda boring?K I miss your great writings. Past several posts are just a little out of track! come on!

  17. free binance account 04/11/2025 Reply

    I don’t think the title of your article matches the content lol. Just kidding, mainly because I had some doubts after reading the article.

  18. 注册 04/22/2025 Reply

    Thanks for sharing. I read many of your blog posts, cool, your blog is very good.

  20. Anya100sa 04/24/2025 Reply

    Hello pals!
    I came across a 103 interesting platform that I think you should browse.
    This platform is packed with a lot of useful information that you might find helpful.
    It has everything you could possibly need, so be sure to give it a visit!
    [url=https://mikrofaktur-vulkanfiberfabrik.de/casinospiele/kathy-liebert-eine-konigin-im-frauenpoker/]https://mikrofaktur-vulkanfiberfabrik.de/casinospiele/kathy-liebert-eine-konigin-im-frauenpoker/[/url]

  124. 注册免费账户 05/22/2025 Reply

    I don’t think the title of your article matches the content lol. Just kidding, mainly because I had some doubts after reading the article.

  131. Elene Haymes 07/02/2025 Reply

    Outstanding post, you have pointed out some good details , I too conceive this s a very good website.

  142. کراتین 08/21/2025 Reply

    مکمل کراتین، مکملی محبوب در دنیای بدنسازی و ورزش، ترکیبی طبیعی است که از سه اسیدآمینه آرژنین، گلایسین و متیونین در بدن تولید می‌شود.

  152. کراتین چیست؟ 08/23/2025 Reply

    کراتین چیست؟، کراتین یک ترکیب طبیعی است که در بدن انسان تولید می‌شود و نقش کلیدی در تأمین انرژی سریع و قدرتمند برای عضلات ایفا می‌کند.

  188. وی زو زومد لبز 09/14/2025 Reply

    وی زو زومد لبز، محصولی فوق‌حرفه‌ای و باکیفیت است که با ترکیبات استثنایی و طعم‌های جذاب، انتخابی عالی برای ورزشکاران محسوب می‌شود.

  205. کراتین ۶۰۰ گرمی 09/24/2025 Reply

    کراتین ۶۰۰ گرمی، کراتین مونوهیدرات میکرونایز اپتیموم نوتریشن 600 گرمی یک مکمل باکیفیت و مؤثر برای ورزشکاران است که به افزایش قدرت و حجم عضلات کمک می‌کند.

  219. وی بلو لب 09/28/2025 Reply

    وی بلو لب، ترکیبی از وی ایزوله میکروفیلتردار، وی کنسانتره و وی هیدرولیز است که جذب بالایی دارد.

  227. کینگ وی رونی 09/29/2025 Reply

    مکمل وی رونی کلمن، با ارائه ۲۵ گرم پروتئین خالص در هر سروینگ، به بدن شما کمک می‌کند تا بلوک‌های سازنده لازم برای ترمیم و ساخت بافت‌های عضلانی آسیب‌دیده در طول تمرینات شدید را داشته باشد.

  231. وی ماسل کور 09/29/2025 Reply

    وی ماسل کور، با داشتن ترکیبی از وی ایزوله و کنسانتره میکروفیلتر شده و هیدرولیزات، سرعت جذب بالایی داره و مواد مغذی رو “مستقیم به هدف” می‌رسونه.

  237. telegra.ph 09/30/2025 Reply

    what effect can the use of steroids have on men

    References:

    more supplements achieve (telegra.ph)

  239. وی سینتا ۶ 09/30/2025 Reply

    وی بی اس ان، حاوی ۲۴ گرم پروتئین ترکیبی (وی کنسانتره، ایزوله، هیدرولیزه، کازئین و پروتئین شیر) است.

  260. وی اتمیک 10/01/2025 Reply

    وی اتمیک، یک مکمل پودری است که به‌ راحتی در مایعات حل می‌شود و به شما کمک می‌کند تا پروتئین باکیفیت به رژیم غذاییتان اضافه کنید.

  286. وی ناترند 10/05/2025 Reply

    وی ناترند، مکملی با کیفیت بالا برای رشد عضلات، جلوگیری از تحلیل عضلانی و تأمین پروتئین روزانه ورزشکاران است.

  290. وی نیتروتک گلد 10/06/2025 Reply

    وی نیتروتک گلد، ترکیبی از پروتئین وی ایزوله و کنسانتره است. این ترکیب به معنای دریافت پروتئین با سرعت جذب بسیار بالا و کیفیت بی‌نظیر است.

  296. وی استروویت 10/09/2025 Reply

    وی استروویت، یک منبع پروتئین و کربوهیدرات پیچیده است که هضم و جذب بسیار سریعی دارد و در معده باقی نمی‌ماند.

  321. اپتی من 10/19/2025 Reply

    اپتی من، یک مولتی ویتامین جامع و قدرتمند است که به طور اختصاصی برای نیازهای تغذیه‌ای آقایان، به ویژه ورزشکاران، طراحی شده است.

  325. کراتین چیست 10/22/2025 Reply

    کراتین چیست، یک ترکیب طبیعی است که در بدن انسان تولید می‌شود و نقش کلیدی در تأمین انرژی سریع و قدرتمند برای عضلات ایفا می‌کند.

Leave a Reply